Emotioneel intelligenter worden

Waar hebben we het over? Iemand loopt te wandelen en neemt plotseling een slang waar. Er ontstaat automatisch een reactie van angst en vermijding. En via de zogenaamde langzame route sturen de hersenen een emotionele boodschap naar andere hersendelen. Dit kan bewust handelen tot gevolg hebben. De wandelaar weet bijvoorbeeld uit ervaring dat de waargenomen slang geen kwaad kan en loopt rustig door.   Nader beschouwd werkt het zo: iets van buiten geeft een fysiologische reactie bijvoorbeeld een verhoogde hartslag, dat wekt gevoelens op van bijvoorbeeld angst.  We denken er over na, schakelen ons geheugen in en trekken bijvoorbeeld de conclusie: niets aan de hand. Dat creëert een gedragsreactie: gewoon doorlopen.

Emoties en de functie er van Vele onderzoekers hebben soorten emoties op een rijtje gezet. Ekman bijvoorbeeld onderkent zeven elementaire emoties: verdriet, angst, woede, afkeer, minachting, geluk en verrassing. Waar mensen zijn en samenwerken ontstaan emoties. Emoties hebben een functie, dat maakt het voorbeeld van de slang wel duidelijk. Emoties overkomen ons. Wat doet een grote reclamecampagne van een concurrent je? Wat doet een verkoopsucces je? Wat doet ruzie in een team met je? We kunnen emoties wegduwen, als dat al kan. Of er aandacht voor hebben, er over nadenken, een achterliggend probleem oplossen en ons handelen aanpassen. De kunst is om het midden te vinden tussen verwaarlozen en overdrijven.

Ontwikkelen van emotionele intelligentie

Het ontwikkelen van emotionele intelligentie loopt langs de volgende route.

Bar-On onderkent de volgende terreinen van emoties: zelfperceptie (bewustzijn, zelfbeeld, zelfactualisatie), zelfexpressie (onafhankelijkheid, assertiviteit), interpersoonlijke relaties, (empathie, sociale verantwoordelijkheid), besluitvorming en stress management (Bar-On EQi) Recent onderzoek (Zijlmans et al., 2010) toont aan dat groei in deze trekken van emotionele intelligentie mogelijk is.

De werking van coaching We zetten de Bar-On EQi vragenlijst gericht in,  bespreken de uitslag met de coachee en leiden ontwikkelpunten af. Persoonlijke opdrachten, zelfreflectie, coaching gesprekken en het bespreken van praktijkcases dragen bij aan een leerproces.